Dzisiejszy artykuł zawiera krótki przegląd niektórych sposobów ustawiania transakcji obronnej Stop Loss i zamykającej z zyskiem Take Profit. Otrzymuję sporo maili z pytaniami na ten temat i choć jedna prosta odpowiedź nie istnieje, to są pewne ogólne wskazówki, które ułatwiają proces wyboru najbardziej odpowiedniego poziomu stop dla strat i zysków.
Zanim zaczniemy, chcę zwrócić uwagę, że temat ustawiania Stop Loss oraz Take Profit jest dosyć obszerny i mógłbym o nim napisać bardzo dużo. Poniższy artykuł nie zawiera wszystkich szczegółów i odpowiedzi na każde pytanie, jednak daje ogólny pogląd na najważniejsze rzeczy, na które zwracam uwagę przy zawieraniu każdej transakcji kupna lub sprzedaży.
Zlecenia obronne Stop Loss
Zaczynam od sposobów ustawiania zleceń obronnych z kilku powodów. Po pierwsze, powinieneś zawsze w pierwszej kolejności myśleć o ryzyku, a dopiero potem o szansie na zysk. Twoja uwaga powinna być dwa razy bardziej skupiona na możliwości poniesienia straty na każdej z zawieranych transakcji. Po drugie, określenie poziomu Stop Loss pozwala wyliczyć wielkość pozycji (Position Size), a przynajmniej tak powinna wyglądać kolejność czynności wykonywanych w tym procesie. Obliczamy ryzyko utraty danej kwoty w odniesieniu do szansy zamknięcia transakcji z pewnym zyskiem albo, inaczej mówiąc, obliczamy współczynnik R. Jeśli nie do końca wiesz o co mi tutaj chodzi, to czytaj dalej, wszystko na ten temat zostanie wyjaśnione.
Ogólna teoria ustawiania Stop Loss
Zlecenie obronne powinniśmy ustawiać na pewnym logicznym poziomie. To oznacza, że jeśli cena dojdzie to takiego poziomu, to sygnał, który spowodował otwarcie transakcji kupna lub sprzedaży, zostanie unieważniony. Jest to również poziom mający sens w kontekście całej struktury rynku.
Lubię rozpoczynać trading od założenia, że pozwolę rynkowi zamknąć moje transakcje. Chcę przez to powiedzieć, że to rynek ma mi udowodnić czy moja transakcja jest do luftu, jeśli cena dojdzie do poziomu unieważniającego pierwotny setup lub gdy zmieni się nastawienie osób handlujących. Ręczne zamknięcie transakcji trzymam w zanadrzu jako opcję nr 2, natomiast założenie nr 1 to strategia „ustaw i zapomnij” (Set and Forget) i wtedy rynek wykonuje całą „brudną robotę” bez mojej ingerencji. Jedynymi przypadkami, kiedy zamykam transakcję ręcznie zanim cena dojdzie do wcześniej określonego poziomu stop są sytuacje, gdy rynek pokazuje za pomocą przekonujących sygnałów i ruchu ceny Price Action, że moja transakcja nie ma szans powodzenia. Tylko wtedy jest to działanie oparte na logice, a nie emocjach.
Podsumowując, są dwie ogólne metody zamykania transakcji oparte na logice:
1. pozwolenie, by cena doszła do wcześniej ustawionego obronnego poziomu Stop Loss;
2. zamknięcie transakcji ręcznie, gdy rynek pokazał sygnał Price Action przeciwny do otwartej transakcji;
oraz dwie oparte na działaniu emocjonalnym:
1. automatyczne uruchomienie Margin Call i zamknięcie transakcji przez brokera, ponieważ Stop Loss nie był ustawiony, a cena poszła daleko w kierunku przeciwnym do twojej transakcji;
2. ręczne zamknięcie ponieważ wydaje ci się, że cena dojdzie do poziomu Stop Loss. Wtedy czujesz emocje, rynek idzie w przeciwnym kierunku niż zakładałeś. Jednak nie ma sygnału Proce Action, który by potwierdzał zamknięcie pozycji, dlatego jest to działanie pod wpływem emocji.
Stop Loss ma za zadanie pomóc ci pozostać na kursie dopóki setup i pierwotny kierunek ceny są wciąż ważne. W podejściu profesjonalnym chodzi o ustawienie tego zlecenia na takim poziomie, aby cena miała trochę miejsca na wykonanie ewentualnej korekty i przestrzeń do ruchu, ale nie zawsze musi to być aż tak dużo miejsca, jak niektórym się wydaje. Generalnie najlepszy dla Stop Loss jest najbliższy poziom, do którego musi dojść cena, aby rynek ci udowodnił, że nie masz racji. Dlatego nie chcemy ustawiać go zbyt daleko, ale również nie przy samym punkcie wejścia. Rynek powinien mieć miejsce na złapanie oddechu. Zlecenie obronne musi być jednak na tyle blisko, aby nieudana transakcja została zamknięta z możliwie najmniejszą stratą w przypadku gdy setup nie wypali.
Jak zatem widzisz, odległość obronnego stopu nie jest stała, a dużo bardziej zależy od sytuacji ma wykresie. W moim tradingu poświęcam dużo czasu procesowi ustawiania stopu. Zanim otworzę transakcję, dokładnie przemyślam jaki poziom jest najbardziej odpowiedni. Uważam, że ustawienie Stop Loss to jeden z najważniejszych aspektów tradingu.
Wielu traderów dąży do ustawienia Stop Loss możliwie najbliżej poziomu wejścia, ponieważ chcą w ten sposób móc otworzyć większą pozycję. Ja jednak takie działanie nazywam „samobójstwem konta”. Ustawiając stop zbyt blisko, praktycznie nie dajesz sobie szans na zarabianie. Jest to sprzeczne z podstawowymi zasadami profesjonalnego tradingu, które mówią, że ustawienie obronnego stopu powinno zależeć od sygnału transakcyjnego oraz warunków na rynku, a nie od tego, ile pieniędzy chce zarobić trader.
Jeśli z dzisiejszego artykułu miałbyś zapamiętać tylko jedno, to niech to będzie ta reguła: zawsze określaj odległość zlecenia stop w pierwszej kolejności zanim zdecydujesz o wielkości transakcji, posługuj się logiką, a nie chciwością. Reguła ta mówi o tym, o czym przed chwilą pisałem, to znaczy nie stosuj małego Stop Loss tylko dlatego, aby móc otworzyć większą pozycję. Wielu traderów robi odwrotnie i właściwie skazują swoje transakcje na porażkę jeszcze przed ich otwarciem.
Przykłady ustawiania Stop Loss bazującego na logice
Prześledźmy kilka przykładów logicznego ustawienia Stop Loss w strategii Price Action. W każdym z nich pokazany jest jeden z setupów Price Action (Price Action Trading Strategies) i sposób ustawienia zlecenia obronnego, który uważam za najbezpieczniejszy, to znaczy taki, który daje otwartej pozycji przestrzeń na wykonanie ruchu w pożądanym przeze mnie kierunku, oraz taki, który jest logiczny w ogólnym obrazie rynku, tak iż jeśli dojdzie do niego cena, to będę wiedzieć że dana transakcja będzie już nieudana.
Zlecenie obronne w setupie Pin Bar
Najbardziej logicznym i najbezpieczniejszym miejscem na Stop Loss w przypadku setupu Pin Bar jest tuż nad albo tuż pod knotem tej świecy. W przypadku trendu spadkowego, takiego jak na poniższym przykładzie, Stop Loss byłby tuż nad knotem świecy Pin Bar. Mówiąc „tuż nad” mam na myśli zakres od 1 do 10 pipsów nad szczytem całej świecy. Jest jeszcze kilka innych, bardziej zaawansowanych sposobów określania tego poziomu i omawiam je na zamkniętym kursie dla traderów, natomiast ten pokazany na poniższym przykładzie jest jednym z klasycznych.
Zlecenie obronne w setupie Inside Bar
Najbardziej logicznym i najbezpieczniejszym miejscem na Stop Loss w przypadku setupu Inside Bar jest tuż poza świecą nadrzędną.
Zlecenie obronne w setupie przeciw trendowi
W setupie przeciw trendowi poziom Stop Loss powinien znajdować się tuż za szczytem albo minimum świecy, która jest sygnałem potencjalnej zmiany trendu. Na poniższym obrazku widzimy, że trwał trend spadkowy aż do świecy na najniższym poziomie. Była to świeca typu Pin Bar i dała sygnał odwrócenia trendu. Stop Loss został ustawiony zaraz pod knotem tej świecy, to najbardziej naturalne miejsce. Rynek musi dojść do tego poziomu, aby udowodnić, że nie mamy racji. To najbezpieczniejsze i najbardziej logiczne ustawienie poziomu Stop Loss w setupie polegającym na „złapaniu dołka”. W przypadku trendu wzrostowego i łapania szczytu poziom obronny znajduje się nad szczytem świecy sygnału odwrócenia trendu.
Zlecenie obronne dla strefy konsolidacji
Setupy Price Action dające duże szanse często można zauważyć na granicach strefy konsolidacji. W takich sytuacjach powinniśmy ustawiać Stop Loss tuż za granicą strefy albo za szczytem lub minimum świec z setupu, zależnie co znajduje się dalej. Przykładowo, jeśli powstał Pin Bar na szczycie strefy konsolidacji i jego szczyt znajduje się trochę niżej niż wykreślona granica konsolidacji, to mimo to Stop Loss lepiej ustawić nad granicą konsolidacji, a nie tuż nad szczytem świecy Pin Bar. Na poniższym wykresie nie było takiego problemu. Na szczycie konsolidacji pojawił się Pin Bar, którego szczyt nieznacznie przebił poziom granicy. Najlepsze i najbardziej oczywiste miejsce na Stop Loss jest tuż nad świecą Pin Bar.
Zlecenie obronne na rynku w trendzie
Kiedy cena porusza się w trendzie i następuje korekta lub ruch powrotny do poziomu wskazującego na kontynuację ruchu według trendu, to zazwyczaj mamy dwie opcje do wyboru. Pierwsza to ustawienie Stop Loss tuż nad szczytem formacji (trend spadkowy) lub tuż pod jej minimum (trend wzrostowy). Druga opcja to wykorzystanie poziomu i umieszczenie stopa poza nim. Na poniższym wykresie mamy przykład formacji fałszywego przebicia do góry przez poziom oporu w trendzie spadkowym (Fakey Trading Strategy). Najbardziej logicznymi miejscami na stop byłyby tuż nad szczytem świecy fałszywego wybicia lub tuż nad poziomem oporu.
Zlecenie obronne dla wybicia na rynku w trendzie
Gdy rynek znajduje się w trendzie, często widzimy że cena zatrzymuje się i konsoliduje w pewnym obszarze, aby potem kontynuować ruch. Wybicie po takich okresach konsolidacji na ogół powoduje znaczny ruch zgodnie z trendem i jest doskonałą okazją zarobku. Są dwie opcje ustawienia zlecenia obronnego i zostały one zobrazowane na poniższym obrazku. Może to być 50% zakresu konsolidacji albo poniżej/powyżej świec z danego setupu Price Action – w poniższym przykładzie jest to setup Pin Bar. Logiczne wytłumaczenie dla ustawienia Stop Loss w połowie wysokości obszaru konsolidacji jest następujące: jeśli rynek po wybiciu wróci do tego poziomu 50% w konsolidacji, to takie wybicie prawdopodobnie nie jest bardzo silne i może zostać zanegowane. Stop Loss w mniejszej odległości zwiększa współczynnik potencjalnego zysku do ryzyka.
Załóżmy, że powstał setup Price Action, który jest bardzo blisko ważnego poziomu ceny. Zazwyczaj idealnym miejscem na stop znajduje się tuż nad kontem świecy z tego setupu albo tuż pod nim, jak w powyższych przykładach. Jednak ponieważ w pobliżu znajduje się ważny poziom, to logicznym posunięciem jest umieszczenie stopu nieco większego, poza tym kluczowym poziomem. Dzięki temu zmuszamy rynek, aby naruszył oznaczony poziom, jeśli chce nam pokazać, że sentyment się zmienił i powinniśmy raczej szukać pozycji w drugą stronę. Jest to przykład ustawiania Stop Loss zgodnie ze strukturą rynkową i logiką, a nie na podstawie emocji takich jak chciwość i strach.
Ustawianie zleceń TP znajduje się na forum: viewtopic.php?f=18&t=2099
